VIJF VRAGEN AAN…HEIDI OOSTERVEEN

“Vanaf 2050 moeten we van gas los”. Met deze mededeling kwam de overheid in 2017 naar buiten. Dit betekent dat uiterlijk halverwege de 21e eeuw alle huishoudens onafhankelijk moeten zijn van aardgas. Voor bijna alle huiseigenaren heeft dit ingrijpende gevolgen. Heidi Oosterveen, makelaar nieuwbouw bij Van der Krabben, heeft tijdens haar werkzaamheden veel te maken met duurzame ontwikkelingen. Door middel van vijf vragen aan Heidi komen we erachter welke maatregelen de overheid treft, welke gevolgen deze maatregelen hebben, en welke alternatieven er zijn.

“Heidi, even terug naar het begin. Welke maatregelen heeft de overheid qua duurzaamheid de komende jaren voor ogen?”

“Als eerste is het misschien goed even uit te leggen wat duurzaamheid is. Bij duurzaamheid is er een juist evenwicht tussen mens, milieu en economie. In het kader van duurzaamheid is de belangrijkste maatregel inderdaad dat we in 2050 van gas los moeten zijn. Dit houdt in dat bestaande woningen moeten worden aangepast en nieuwbouwwoningen geen gasaansluiting meer krijgen. Het gaat hier om ongeveer zeven miljoen huishoudens. Een flink aantal dus. We gebruiken aardgas voornamelijk voor verwarming en voor het koken. Het probleem is dat aardgas een fossiele brandstof is. Aardgas raakt op den duur dus simpelweg op. Bovendien zorgt aardgas voor CO₂ uitstoot, met klimaatverandering tot gevolg. Om deze klimaatveranderingen tegen te gaan moeten we op zoek gaan naar alternatieven.”

“Maatregelen met gevolgen dus. Hoe moeten we nu verder?”

“Het moet inderdaad anders, maar geen paniek: het kán ook anders! Het mooie is: je kunt zelf ook al veel doen. Een voorbeeld van een duurzame innovatie is bijvoorbeeld de warmtepomp, waarmee je jouw woning energiezuinig en goedkoop kunt verwarmen. Maar je kunt niet een cv ketel zomaar inruilen voor een warmtepomp. Wanneer mensen beginnen over een warmtepomp, realiseren ze zich bijvoorbeeld niet dat er nog een aantal stappen aan vooraf gaan. De sleutel tot succes is namelijk isoleren. Een energiezuinige woning begint bij een goed geïsoleerde woning. Denk hierbij aan driedubbel glas en het zeer fors isoleren van de vloeren, wanden en daken. Bovendien is de kierdichtheid zeker zo belangrijk als isolatie. Maar een goed geïsoleerde woning met een perfecte kierafdichting vraagt dan wel weer om een gebalanceerde mechanische ventilatie installatie. Je hebt met deze maatregelen de verwarmingsbehoefte van je woning al snel gehalveerd of vaak tot een kwart teruggebracht en dan is er nog geen warmtepomp aan te pas gekomen.”

“Toch komt de warmtepomp vaak voorbij. Wat doet een warmtepomp, en waarom is het een goede, duurzame investering?”

Een warmtepomp heeft nooit dezelfde capaciteit als de gasgestookte cv ketel.
“Warmtepompen werken op elektriciteit en maken gebruik van gratis warmte energie uit de omgeving, zoals bijvoorbeeld uit de lucht, uit de grond, of uit het grondwater. Deze warmte wordt vervolgens door de warmtepomp op een hogere watertemperatuur gebracht en afgegeven aan bijvoorbeeld vloerverwarming of grotere radiatoren. Zo gaf de heer Veroude in een presentatie over duurzaamheid het voorbeeld van een koelkast. Veel mensen realiseren het zich niet, maar een koelkast is ook een voorbeeld van een warmtepomp, maar werkt precies andersom. Er wordt namelijk warmte onttrokken uit de binnenkant van de koelkast, die wordt afgegeven aan de achterzijde van de koelkast. Wanneer je je hand op de achterkant van de koelkast legt, zul je voelen dat deze warm is. Het feit dat de warmtepomp grotendeels gebruik maakt van gratis energie uit de omgeving, zorgt ervoor dat het een enorm interessante ontwikkeling is. Het is als investering fors duurder dan een cv ketel, maar op den duur verdien je hem terug.”

“Een ander begrip dat de laatste tijd vaak voorbij komt, zijn BENG-woningen. Wat houdt dit precies in?”

BENG staat voor ‘bijna energie neutrale gebouwen’. ‘Bijna-energieneutraal’ wil volgens het overheidsbeleid zeggen dat de EPC bijna nul is. Het beleid is erop gericht dat de EPC-eis in het Bouwbesluit per 31 december 2020 dichtbij nul komt te liggen, oftewel bijna-energieneutraal. De eis wordt echter niet meer in een EPC-waarde uitgedrukt.

In plaats van een maximale EPC-waarde worden drie eisen gesteld:
• Een maximale energiebehoefte van de woning van 25 kWh/m2 gebruiksoppervlak per jaar;
• Een maximale primaire energieverbruik van 25 kWh/m2 gebruiksoppervlak per jaar, inclusief het elektra gebruik
• Een minimale percentage hernieuwbare energie (50 procent)

Het achterliggende idee van deze eisen is om energiebesparing voorop te stellen en hernieuwbare energie aanvullend te laten zijn om het primair energieverbruik verder terug te dringen. Deze eisen komen ongeveer overeen met een EPC van 0,2.